Cholesterol odgrywa ważną rolę w naszym organizmie, ale jego nadmiar może być szkodliwy i niebezpieczny dla zdrowia. Z tego powodu od czasu do czasu należy kontrolować jego poziom.
Jest jednym ze steroidów wchodzących w skład tkanek i osocza krwi. Należy do lipidów, które odgrywają ważną rolę w gospodarce hormonalnej, produkcji witaminy D, kwasów żołądkowych. Znakomita większość cholesterolu (ok. 75%) produkowana jest przez wątrobę, reszta pochodzi ze składników zawartych w pokarmie. I to najczęściej ta reszta jest przyczyną niewłaściwych wskaźników poziomu cholesterolu.
Poziom wyniku cholesterolu interpretujemy na trzech poziomach:
- pierwszy – to poziom cholesterolu całkowity, jego wartość powinna wynosić 140-200 mg/dl (3,6-5,2 mmol/l)
- drugi – HDL, czyli dobry cholesterol, normy wahają się między 35 a 80 mg/dl (0,9-2,1 mmol/l), im wartości są wyższe, tym lepiej dla organizmu,
- trzeci – LDL, czyli zły cholesterol, norma nie powinna przekraczać 135 mg/dl (3,5 mmol/l), wartości wyższe oznaczają poziom podwyższony lub wysoki, niekorzystny dla zdrowia.
HDL zawierający więcej cząsteczek białka transportuje cząstki cholesterolu do wątroby, spełnia rolę pożyteczną, LDL transportuje cholesterol z wątroby do komórek, jego nadmiar osadza się na naczyniach krwionośnych.
Miażdżyca – dlaczego wysoki cholesterol jest niebezpieczny
Nadmiar cholesterolu odkładany jest na wewnętrznych ścianach tętnic, które rozprowadzają tlen za pomocą krwi po wszystkich organach. W ten sposób tworzy się blaszka cholesterolowa. Proces ten może trwać latami i nie dawać żadnych objawów, jednak stałe niedotlenienie prowadzi do zaburzeń w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Typowe objawy miażdżycy to:
- szybkie męczenie się,
- przyśpieszona akcja serca,
- problemy z koncentracją i pamięcią,
- charakterystyczne zgrubienia na skórze o nieregularnym kształcie i żółtym zabarwieniu, najczęściej pojawiają się w okolicach powiek.
Zaawansowana miażdżyca jest najczęstszą przyczyną choroby niedokrwiennej serca i może prowadzić do stanów zagrażających życiu. Zawał serca, nagły zgon sercowy to wynik miażdżycy.
Jak obniżyć zły cholesterol
Wysoki poziom złego cholesterolu to efekt niewłaściwej diety, spożywania zbyt dużej ilości tłuszczy zwierzęcych i mięsa. Wystarczy do codziennego jadłospisu wprowadzić tłuszcze roślinne, ryby, warzywa, owoce, by bilans cholesterolu uległ poprawie. Konsekwentna dieta przynosi efekty po kilku miesiącach. W stanach bardziej zaawansowanych konieczne jest wprowadzenie leczenia farmakologicznego, które obniży poziom LDL. Najczęściej stosowane są statyny i fibraty poprawiające frakcje cholesterolu.
W przypadkach skrajnie rozwiniętej miażdżycy konieczne jest leczenie inwazyjne, polegające na udrożnieniu naczyń sercowych (angioplastyka) lub wykonaniu protez tętnic (bajpasy). Jeden i drugi zabieg wykonywane są w warunkach szpitalnych.
Bardzo ważną sprawą w przypadku miażdżycy jest profilaktyka, która polega przede wszystkim na odpowiedniej diecie i aktywnym trybie życia.
Kiedyś jak ktoś mówił, że cholesterol, to wiadomo było, że jest źle. A teraz nagle się dowiadujemy, że jest zły i dobry cholesterol, choć nie wiadomo czy to w ogóle prawda, bo przecież z jajkami też kabaret zrobili co dwa lata zmieniając czy są zdrowe czy nie.